مسعود بارزانی که روز شنبه در میان تدابیر شدید امنیتی وارد شهر کردنشین دیاربکر در ترکیه شد، پس از شرکت در مراسم ازدواج شماری از شهروندان کرد که بهصورت نمادین همزمان با حضور او برگزار شد، با رجب طیب اردوغان نخستوزیر ترکیه در این شهر دیدار کرد. این نخستین باری است که بارزانی به شهر دیاربکر که مرکز کردهای ترکیه تلقی میشود، سفر میکند و از سوی دیگر استقبال اردوغان از او، این سفر را ویژه و مهم کردهاست.
هدف از سفر بارزانی به ترکیه، بررسی مسئله کردهای ترکیه با توجه به ابتکارعمل عبدالله اوجالان و تلاش برای حل و فصل این مسئله اعلام شده است. کردهای ترکیه خواهان آموزش به زبان مادری، تشکیل دولت خودگردان در مناطق کردی، آزادی هزاران فعال کرد و بازنگری در قانون مبارزه با تروریسم و نیز اشاره آشکار به هویت کردی در قانون اساسی ترکیه هستند. اردوغان تنها بخشی از این خواستهها را پذیرفته است.
این درحالی است که انتظار میرود اقدام کردهای سوریه در تشکیل دولت خودگردان در شمال این کشور، یکی از مهمترین محورهای مذاکرات دوطرف باشد. در پی اعلام تشکیل دولت خودگردان کرد در شهر قامشلی در شمال سوریه، مقامهای ترکیه بهشدت از این اقدام ابراز نگرانی کردهاند. عبدالله گل رئیسجمهور ترکیه اعلام کرده که آنکارا در برابر کار انجام شده قرار نخواهد گرفت. وی تصریح کرد که ترکیه اجازه نخواهد داد که سوریه تقسیم شود.
حزب کردی اعلامکننده تشکیل دولت خودگردان در سوریه از زیرمجموعههای وابسته به حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) به ریاست عبدالله اوجالان رهبر زندانی کردها در ترکیه است.بارزانی نیز در واکنش به اقدام کردهای سوریه، آن را ناپذیرفتنی توصیف و موضع ترکیه را تأیید کرده است. محمود عثمان از مقامهای کردستان عراق پیشبینی کرد که اردوغان از بارزانی بخواهد میان ترکیه و عبدالله اوجالان میانجیگیری کند.
بارزانی اوایلماه گذشته میلادی در نخستین اظهارنظر درباره حضور کردهای سوریه در کردستان عراق، حمایت از کردها را وظیفه خود دانسته و افزوده بود که نیروهای پیشمرگ کردستان جوانان کرد سوریه را برای دفاع از خود دربرابر حملات گروههای مسلح در سوریه آموزش دادهاند.وی پیش از این درباره تلاش کردها برای تشیکل دولت خودگردان در شمال سوریه اعلام کرده بود که این تصمیم به آنها وابسته است و از این موضوع مطلع نیستم.
سفر بارزانی همچنین درحالی صورت میگیرد که منطقه کردستان عراق اخیرا بدون هماهنگی با دولت مرکزی توافقنامهای را برای کشیدن خط لوله نفتی جدیدی به ترکیه امضا کرده که انتقاد شدید بغداد را برانگیخته است. مسئلهای که بر دیدار اخیر احمد داووداوغلو وزیر خارجه ترکیه به عراق هم سایه انداخت. پیشبینی میشود یکی از محورهای این دیدار، گزارش سفر اخیر داوود اوغلو به بغداد باشد.
اما احزاب منتقد دولت اردوغان به دیدار نخستوزیر ترکیه با بارزانی اعتراض دارند که آن را نه در پایتخت بلکه در شهر دیاربکر برگزار کرده است. آنان اردوغان را به تلاش برای ایجاد حاکمیتی داخل حاکمیت ترکیه متهم کردند. حزب کارگران کردستان به رهبری عبدالله اوجلان هم، با انتقاد از این سفر اعلام کردند که سفر یادشده هیچ ارتباطی با کردها و مسئله کردها ندارد و تنها در چارچوب تلاش اردوغان برای مطلوب جلوه دادن مواضعش درقبال کردهای ترکیه صورت میگیرد.
طرفداران این حزب اعلام کردهاند که پیش از این، چندین بار ازجمله زمان عقب نشینی کردهای مسلح از جنوب ترکیه، از بارزانی برای سفر به دیاربکر دعوت کردهاند اما وی از حضور در این شهر خودداری کرده بود. محمود عثمان از مقامهای ارشد کردستان عراق اعلام کرد که این سفر چنددستگیهایی را میان کردها باعث شده است. وی زمان این سفر را نامناسب توصیف کرد و افزود: نوعی تنش میان ریاست منطقه کردستان عراق و حزب اوجالان در سوریه وجود دارد. شاید اردوغان میکوشد از رهگذر همین اختلاف، شکلگیری دولت خودگردان کردها در سوریه را با مشکل مواجه سازد.